e enjte, 30 dhjetor 2010

E shenjta dhe profania në Xhaminë e re të Tiranës


Elton Hatibi

Shtëpi e Zotit apo apartamente për “zotat”?

Këto ditë është përfolur në publik mbi mundësinë e ndërtimit të një xhamie të re në kryeqytet. Nga autoritetet janë përcaktuar dhe kriteret funksionale të këtij objekti, sipërfaqja, koeficienti i ndërtimit, kate mbi dhè e gjithashtu nën dhè, një minare, metra katrorë, pronarë dhe shpronsime. E gjitha kjo që është publikuar i ngjason një historie me pronar trualli dhe ndërtues pallatesh, histori të rëndomta këto që shoqërojnë jetën social ekonomike të qyteteve tona. E vecanta në këtë ngjarje, parë kështu me sy të lirë, është se në këtë pallat do të ushtrohen rite dhe praktika të besimit islam.

LHSH: LIgji kundra shamive perjashton muslimanet nga jeta publike


Me Emrin e Allahut, të Gjithëmëshirshmit, Mëshiruesit

D E K L A R A T Ë

Lidhja e Hoxhallarëve të Shqipërisë, një organizatë e pavarur kjo, që mbledh në gjirin e saj një numër të madh teologësh muslimanë të diplomuar, në lidhje me debatin publik për çështjen e shamisë islame, i nxitur nga projektligji për arsimin parauniversitar, e ndjen si detyrim fetar, moral dhe profesional të sqarojë se:

e mërkurë, 29 dhjetor 2010

Peizazh me baltë dhe floktore


Ervin Hatibi

Cepi i mëhallës nuk ka rrugë që të mund ta quash lirshëm rrugë. Balta e zezë e passhiut si naftë ngrihet nga gropat me llokoçitje. Është një lloj balte e përpunuar, një aplikacion urban i rafinuar imët nga këpucë me dhe pa taka dhe goma makinash me dhe pa dokumenta, një nënprodukt që ka shumë pak të bëjë me baltën burimore të rilindasve apo të poetit nga Devolli. (Kush është familjar me disiplinat erotiko-sportive ku meshkuj të ndezur brohorasin rreth ca grave të reja që luftojnë gjysëmcullak në një legen të stërmadh mbushur me diçka të ngjashme, e ka të qartë për ç’familje substancash po flas.) Lirshëm përfytyron mbi këtë lloj balte dy makina bllokuar turi më turi në ngushti të rrugicës tek i hungërojnë si hijena njëra-tjetrës duke i dërguar isharete kërcënuese me hapembyllje dritash. Dritat pas pak do të ikin dhe nafta më pak e ëmbël se mjalta do ngrihet vrik nga toka e do nxijë çfarë i zë pragu deri lart e më lart në qiellin, fundbarku i të cilit është ende i njomur me shi...

e martë, 28 dhjetor 2010

Besimtarët jo-konformistë, një qasje alternative

Vajada Keçi Manjani*

‹‹Fëmite e tu nuk janë femijtë e tu, janë fëmijtë e vetë jetës. Ti i sjell në jetë, por nuk je ti që i krijon. Ata janë pranë teje, por nuk janë pronë e jotja. Mund t’i japësh të gjithë dashurinë tënde, por jo idetë e tua, sepse ato kanë idetë e veta›› - Khalil Gibran.

e diel, 26 dhjetor 2010

Pëlhura e laicitetit


Besnik Sinani

Me sa kujtoj, rasti më i hershëm i përjashtimit nga një shkollë publike në Shqipëri, për shkak të mbajtjes së shamisë myslimane, ndodhi gati dhjetë vjet më parë në shkollën e mesme të gjuhëve të huaja. Babai i njërës prej vajzave të përjashtuara nga mësimi, deklaroi për shtypin në atë kohë se e kish shtrënguar në fyt të bijën me shaminë e saj, duke e kërcënuar se do e mbyste nëse nuk e hiqte. Edhe ata që nuk janë dakort me norma fetare si mbajtja e shamisë, është vështirë të kundërshtojnë se, së pari, vajzës nuk po i imponohej shamia nga autoriteti mashkullor familjar dhe se vendosja e shamisë prej saj, në kundërshtim me këtë autoritet, në këtë rast shpreh autonominë si individ në sfidë ndaj autoritetit patriarkal.

e mërkurë, 22 dhjetor 2010

E thjeshta e komplikuara “shami”!


Ermir Hoxha

Për të gjithë ata që nuk e dijnë, “shamia” në Islam është një obligacion për femrën besimtare; nuk është simbol. Nuk është vendi për të shpjeguar urtësitë e kësaj lloj performanceje te kategoria e “seksit të dobët” që ka vendosur ta jetojë jetën mbi principe besimi, por lehtësisht mund të kuptohet nga çdokush, që ajo (shamia), është në funksion të një përkorësie, e cila përshkon si fill pothuaj të tre besimet monoteiste, ngase pikërisht janë me rrënjë të përbashkëta. Nënë Tereza bën “muuu’’ në këtë aspekt, e po ashtu figura e Marisë së Virgjër, e njohur në Islam si Merjemja e ndershme. Por duhet ta pranojmë se sot, për shkak të një lloj vizualiteti dominant, real e virtual, me femra që mu aty te kufiri mes publikes dhe intimes anojnë paksa nga kjo e fundit, ajo që ka vendosur ta zbatojë rigorozisht këtë ndarje etike, bën më tepër përshtypje; tërheq vëmendje e madje shënjestrohet për atë se pse nuk futet tek të shumtat. E kjo, në një shoqëri, që mëton se i ka themelet te principi i lirisë!

e martë, 21 dhjetor 2010

Pikësëpari Fëmija... më pas Dija... pastaj 2 L-të (Ligji dhe Laiciteti)


Anduena Qefalia

Ky shkrim vjen në vazhdën e debatit te fundit rreth projektligjit mbi arsimin parauniversitar, te cilin si qytetare e këtij vendi (e shkolluar në Perendim), si grup interesi (prind me fëmije), por edhe si pjesë e nje komuniteti fetar (atij mysiman) une e shoh në tërësi si mjaft konstruktiv. Gjithësesi, debati ne disa pika kyce e ka humbur rrjedhshmërine e tij llogjike, ndaj dëshiroj te nxjerr ne pah keto momente ku te gjithëve na duhet të jemi pak më te kujdesëshëm.

e hënë, 20 dhjetor 2010

Disa kontradikta në Projektligjin për Arsimin Parauniversitar

Fabian Zhilla*

Gjatë këtyre ditëve Ministria e Arsimit dhe Shkencës ka publikuar projektligjin për arsimin parauniversitar, për konsultim me publikun. Ky projektligj është kontestuar jo pak në media për paqartësitë që mund të prodhojë. Kritika kryesore qëndron në atë se nene të këtij projektligji bien në kundërshtim me nene të veçanta të ligjit tashmë të aprovuar, Ligjin Kundër Diskriminimit. Parimisht, shqetësimi i ngritur në media deri diku qëndron, por në një pikëpamje tjetër juridike. Media e ka komentuar pikën 4 të nenit 36 të projektligjit, i cili ndalon ekspozimin e simboleve fetare në ambientet e institucioneve arsimore, si ndalim ndaj shamisë apo mjekrës për nxënësit praktikantë të besimit musliman. Në analizën juridike të mëposhtme, ndahet një qëndrim tjetër kritik.

e diel, 19 dhjetor 2010

KMSH-ja, zyrë shtypi e Ministrisë së Arsimit


E. Mërtiri

Siç kemi mësuar nga mediat, Ministria e Arsimit ka hartuar një draft ligjor, ku, ndër të tjera, ka një nen icili ndalon ekspozimin e simboleve fetare në shkollat publike të arsimit parauniversitar. Një ligj i tillë përbën një lajm vërtet shqetësues për çdo musliman pasi çdo kush e kupton që tashmë, vajzat muslimane që mbajnë shami do të mund ti thonë përfundimisht lamtumirë shkollimit nëpër institucionet publike. Pikërisht ky ligj u interpretua në këtë mënyrë nga të gjitha mediat në Shqipëri, gjë që tregon se ligji, në mënyrë shumë eksplicite dhe të qartë ndalon shaminë në shkolla.

e premte, 17 dhjetor 2010

Kutia e Pandorës ballkanike, Dick Marty : « Pavarësia e Kosovës nuk u vendos në Prishtinë »


Pas botimit të raportit të z. Dick Marty, « Trajtimi çnjerëzor i njerëzve dhe trafiku i paligjshëm i organeve në Kosovë » drejtuar për informacion Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës, botojmë një intervistë të z. Dick Marty, të datës 12 mars 2008, dhënë faqes së internetit voltairenet.org në mënyrë që publiku shqiptar të njihet me pozitat e njëanëshme të z. Dick Marty që në krye të herës në lidhje me zgjdhjen e çështjes së pavarësisë së Kosovës dhe më qartësisht për Ushrinë Çlirimtare të Kosovës dhe ndërhyrjen e trupave të NATO-s në Jugosllavi më 1999.

e diel, 12 dhjetor 2010

Politikat dhe historografia e konvertimit në Islam.


Besnik Sinani


Pse u konvertuan shumica e shqiptarëve në muslimanë? Kjo pyetje nuk është thjesht e karakterit historik. Mbi të gjitha, në debatin publik shqiptar ajo përbën një pyetje politike. Debati mbi konvertimin e shqiptarëve në ligjërimin publik është i lidhur me pyetje (dhe më shpesh shpjegime) për gjendjen tonë politike, ekonomike e kulturore, për prapambetjen e fatkeqsitë historike, për orientimin gjeopolitik dhe pavarësinë e vonuar. Ky debat pasurohet përditë nga kontributi i politikanëve, shkrimtarëve, politikano – shkrimtarëve, armatës së analistëve e qeflinjve të tjerë të histories, dhe duket të jetë kthyer në zbavitje mbarëkombëtare tonën në kohë të lirë. Në këtë vërshim prurjesh, kontributi i një historiani të mirëfilltë, si Dr. Dritan Egro (Panorama, 5 Dhjetor, 2010) është vërtet i mirëpritur.

e hënë, 6 dhjetor 2010

Politika e jashtme e islamofobisë


Elton Hatibi

Gjëja më e lehtë për çunakët që duan të futen në lojra të mëdha është të thurin lavde për idetë e atyre që janë më të afirmuarit në treg, paçka se tregu është një aksham-pazar, ku malli i freskët është shitur në mëngjes dhe në aksham ka tepruar malli bajat. Me gjithë këta autorë që për fat të mirë janë përkthyer në shqip këtë dekadë, dhe ndërkohë që mjetet e informimit, posaçërisht interneti, ofrojnë një mori mundësish për t’iu qasur informacioneve të specializuara, çunakët, të cilët duan të bëjnë karrierë, pijnë ujë vetëm nga burimet vendase, të helmatisura gjatë industrializimit të vrullshëm të periudhës enveriste.


e diel, 5 dhjetor 2010

Kur gjeopolitika e Ankarasë bëhet në kafenetë e (ish) Bllokut


Nolian Seitaj*


“Nëse njerëzit e përcaktojnë një situatë si të vërtetë, pasojat prej saj janë të vërteta”

W.I.Thomas dhe D.S.Thomas, The Child in America


Shkrimin e tij në gazetën Shqip të datës 26 Nëntor te titulluar “Turqia dhe iluzioni ballkanas i aleancës” i cili ne pamje të pare të jep përshtypjen e një analize serioze mbi marrëdhëniet ndërkombëtare dhe specifikisht mbi aleancat rajonale z.Dritan Hila e hap çuditërisht me një pasazh nga romani Skënderbeu i Sabri Godos ku tekstualisht thuhet: “Turku ka nevojë për kalin ,jataganin dhe Kuranin”, po ti bashkëngjisim këtij fragmenti edhe vargjet e famshme të rilindasit Naim Frashëri: “O dritë që lind andej nga perëndon” të cilat artikullshkruesi ja ndërfut tekstit për të treguar aspiratat euroatlantike të elitave drejtuese të periudhës së pas Pavarësisë e deri në ditët e sotme (këtu nuk ben përjashtim as Enver Hoxha pasi komunizmi si ideologji ishte alternativa e kapitalizmit ose thënë ndryshe dy ane te se njejtes medalje, Modernizmit Perëndimor) kemi përpara syve strukturën e krejt shkrimit të Hilës, strukturë e cila as më shumë e as më pak nuk është tjetër veçse dikotomia e vjetër orientaliste e cila e ndante botën bardhë e zi në dy blloqe monolite Lindje-Perëndim ku sigurisht Perëndimi ishte simbol i Dritës(iluminizmit), Arsyes , Forcës dhe Progresit, Virilitetit, vetë idesë së epërmë të Qytetërimit ndërsa Lindja ,despotike, obskurrantiste, irracionale, e dobet, femërore, e penetrueshme, e mbarsshme ose me nje fjale antipod i të parit.

e premte, 3 dhjetor 2010

Artur Zheji dhe mesha e radhës


Doan Dani

Në debatin e programit Opinion të datës 24 nëntor 2010 munguan vetëm pjesëmarrësit e Big Brother për të kompletuar analizat historiografike në lidhje me islamizimin e shqiptarëve, pavarësinë e vonuar, flamurin, osmanizimin etj. Sigurisht që ndërhyrja më groteske ishte ajo e z. Zhej i cili pa respektuar periudhat historike, rajonet, situatat gjeopolitike, ngjarjet e konsumuara gjate periudhës skënderbejane etj, eksperimenton rolin e historianit në një stil shërbese fetare mbushur me boshllëqe shkencore. Në një çast ambienton Rikard Zemërluanin në Francë; ngatërron kryeministrin italian Crispi (me senatorin Crespi) dhe e vendos në një periudhe 50-70 vjeçare përpara pavarësisë së Shqipërisë në një kohë që Crispi drejtoi kabinetin qeveritar jo më tepër se 27 vite përpara 1912; cilëson si rast të veçantë ballkanik që Shqipëria hyri nën sundimin osman jo si shtet por e coptuar, duke nënkuptuar se popujt e tjerë ballkanike ranë në këtë sundim si shtete (konkretisht cilat?); vendos ‹‹piramida kokësh›› në shek. XVI dhe i lidh me shqiptarët duke “vjedhur histori” - në lidhje me këtë ngjarje duhen ankuar serbët dhe jo shqiptarët, më saktësisht për të ashtuquajturën Čele Kula e vitit 1809.

e mërkurë, 1 dhjetor 2010

Muca luan 'politikash' me Berishen



Agjencia Kombëtare e Lajmeve bënte të ditur se gjatë një takimi me Kryeministrin Sali Berisha, kreu i Komunitetit Musliman Shqiptar (KMSH) ka shprehur mungesën e besimit tek premtimi i Kryetarit të Bashkisë si dhe kreu i opozitës, Edi Rama, për ndërtimin e një xhamie të re në kryeqytet.

e enjte, 25 nëntor 2010

Mungesa e arsyes së “homo rationalis”

E. Mertiri

Kalimi i një shoqërie nga një formë moderniteti (ai totalitar komunist, sic ishte regjimi diktatorial në Shqipëri) në një tjetër, që i përket modernitetit të sotëm të demokracisë liberale, do të kalojë natyrisht nëpër debate të pashmangshme, të cilat lidhen me mënyrat e ndryshme sesi mund të modelohet jeta sociale dhe kulturore. Debati mbi rolin e feve në shoqëri të tilla është pjesë e rëndësishme këtij procesi, i domosdoshëm, për sa kohë që feja mbetet një burim i rëndësishëm i modelimit shoqëror. Një debat i tillë do të ishte i frytshëm, nëse elitat dinë ti adresojnë mirë pikëpyetjet e tyre dhe nëse dinë gjithashtu ti qasen fenomenve të tilla me të gjithë kujdesin dhe seriozitetin e nevojshëm, për të bërë të mundur jo vetëm përgjigjet e duhura, por edhe impaktin shoqëror që rrjedh prej tyre.

e hënë, 22 nëntor 2010

Rama dhe myslimanët


Besnik Sinani

Askush nuk mund të pretendojë njohjen mbi motivet e brendshme të njerëzve e prandaj dhe nuk mund të them nëse deklarata e kryebashkiakut Rama për ndërtimin e xhamisë së re ishte një premtim i zbrazët elektoral apo tregues se kryetari i bashkisë e sheh këtë kërkesë të besimtarëve të qytetit të tij si legjitime. Vetë prirem të besoj të dytën. Ajo që është e qartë, është se ministri Olldashi e pa deklaratën e Ramës si manovër elektorale përpara zgjedhjeve lokale, çfarë tregon se për forcat politike komunitetet fetare shihen si blloqe elektorale.

e shtunë, 20 nëntor 2010

Piramida – xhami… pse jo?


Ahmet Dursun


Një ditë prej ditësh, Nastradini me në njërën dorë kusinë me kos dhe në tjetrën lugën e drurit, niset për te Liqeni… Ulet këmbëkryq dhe fillon dalëngadalë ta hedhë dhe ta trazojë kosin në ujërat e liqenit të përgjumur…
Një kalimtar, i habitur e pyet se ç’po bënte. Nastradini, duke e kruar fundin e kusisë, pa e kthyer kokën, i përgjigjet:
Nuk po e sheh? Po zë kos...
Bre Nasradin, ke lajthitur me ç’duket... A është parë ndonjëherë të zerë kos liqeni?!
Nastradini, duke u mbështetur te bishti i lugës, ngrihet në këmbë dhe shikon nga bregu matanë.
Po sikur të zerë, ç’do të thuash?... Hë, po sikur?!
-Ideja ime është Piramidën ta kthejmë në xhami...

“Dhurata” e Ramёs pёr Bajram


Fabian Zhilla


Nё urimin e tij për Kurban Bajramin kryetari i opozitës, Rama, ofroi dhe ‘dhuratën’ e tij politike pёr besimtarёt muslimanё. Nё fakt, kjo “dhuratë” ngjante mё shumё me njё apologji të tij ndaj kёtij komuniteti. Problemi i muslimanёve kryeqytetas me kryebashkiakun e tyre nis qё me projektin e qendrёs sё Tiranёs.

e mërkurë, 17 nëntor 2010

Politikë dhe Leitkultur


Jurgen Habermas


Frankfurt


Që nga fundi i gushtit, Gjermania është tronditur nga zhurmënaja e ligjerimit politik rreth integrimit, multikulturalizmit dhe rolit të “Leitkultur – ës” apo kulturës prirëse kombëtare. Ky ligjërim, në anën tjetër, përforcon prirjet në rritje të ksenofobisë në popull.

e hënë, 15 nëntor 2010

Pelegrinazhi i Përjetshëm


Besnik Sinani


Në të dalë të qytetit minator të Bulqizës, në një nga peizazhet më të zymta e të ashpra të Shqipërisë, gjendet një teqe bektashiane në faqen ballore të së cilës gjendet një murale modeste e cila për nga naiviteti e nga koloriti përngjan me ilustrime nga revistat për fëmijë. Në atë murale është kapur drama e momentit kur Profeti Ibrahim (apo Abrahami biblik), është në pragun e plotësimit të urdhrit të Zotit për të sakrifikuar të birin, kur Zoti dërgon një engjëll për t'i ndaluar dorën: Ibrahimi kish treguar bindjen dhe devocionin e tij, sakrifica e të birit është e panevojshme dhe engjëlli sjell një dash që shërben si kurban duke nisur kështu traditën që pasohet gjer ditët e sotme.
Ky tregim gjendet në të tre fetë monoteiste, tek Hebraizmi, Krishtërimi dhe Islami të cilat shohin tek Ibrahimi fillesën e gjenealogjisë së popujve hebre dhe arabë, edhe të aktit të shpalljes hyjnore. Prej shekujsh, kjo ngjarje komentohet, analizohet, ngjall debate e qëmtohet në kërkim të kuptimeve të asaj që ka ndodhur thellë në një histori përtej datave.

e shtunë, 13 nëntor 2010

Influenca e civilizimit islamik në Perëndim*


René Guénon

Shumë europian nuk e kanë vlerësuar saktësisht rëndësinë e kontributeve që civilizimi islam i ka bërë civilizimit të tyre, as që nuk e kanë kuptuar natyrën e marrjes hua të tyre nga ky civilizim në të kaluarën, disa shkojnë aq larg sa mos të marrin parasysh totalisht gjithë ç’ka është e lidhur me të. Kjo ka ndodhur sepse historia që ju është treguar fsheh faktet dhe duket se ka shqyer me qëllim një numër të madh pikash. Me të vërtetë, kjo histori shkon në ekstrem duke u mburrur me respektin e vogël që ka për civilizimin islam, meritat e të cilit zakonisht ç’vlerëson sa herë të paraqitet rasti. Është e rëndësishme për të treguar që mësimi i historisë në universitetet europiane nuk i vë rëndësi influencës në fjalë. Për kundër, të vërtetave që duhet të tregohen në këtë subjekt, qoftë përmes mësimit ose shkrimit, janë sistematikisht të lëna mënjanë, veçanërisht përsa i përket ngjarjeve më të rëndësishme.

e diel, 7 nëntor 2010

Maket



Ervin Hatibi




23 vjet pasi kishin marrë në dorë krejt pushtetin tokësor, më 1967, “komunistët” shqiptarë vendosën ta shtrijnë këtë pushtet formalisht edhe gjetkë, duke filluar kështu aksionin e madh për zhdukjen e fesë, përmes mbylljes e prishjes së tempujve e institucioneve fetare, kriminalizimit e ndalimit të shfaqjeve të besimit. 23 vjet më pas kësaj, erdhi viti ’90 dhe pushteti i diktaturës mori fund - pushteti tokësor të paktën, ai i kohshmi. Ka shumë mundësi, ndërkaq, që në një përmasë të pamatshme, pushteti i mëtuar simbolikisht më 1967, ai nga përbrenda, të mos ketë marrë fund ende.


e martë, 2 nëntor 2010

Sejid Husein Nasr perseri ne shqip


Liber i ri: Islami, shkenca, muslimanet dhe teknologjia


Njoftohen të gjithë të interesuarit se, me datën 10.11.2010, në mjediset e Hotel Tiranës organizohet promovimi i librit të ri Islami, shkenca, muslimanët dhe teknologjia : Sejjid Husein Nasr në bisedë me Muzaffer Ikbal, pas përfundimit të Seminarit Ndërkombëtar “Filozofia dhe Shkenca në Kulturën Perëndimore dhe Atë Lindore” që organizohet në kuadër të “Ditës Botërore të Filozofisë”.

e hënë, 1 nëntor 2010

Muslimanët në Evropë midis diskursit të diskriminimit dhe radikalizmit.


Besnik Sinani

(koment mbi një shkrim të z. Fatos Tarifa.)

Në një artikull të botuar në gazetën Mapo, Fatos Tarifa i referohet politologut të njohur amerikan Francis Fukuyama i cili thotë se:

Sfida e ardhshme më serioze, me të cilën do të ndeshen demokracitë liberale, nuk është “një sfidë e jashtme, si mbrojtja nga terrorizmi ndërkombëtar”, por “problemi i brendshëm i integrimit kulturor të popullsive kulturalisht të ndryshme” dhe i “minoriteteve të emigrantëve, veçanërisht i atyre nga vendet muslimane”, në një “komunitet të vetëm kombëtar koheziv”, si “qytetarë të demokracive pluraliste”. Emigrantët që vijnë nga vende me kultura të ndryshme krijojnë probleme për çdo shoqëri që i pranon ata.

e shtunë, 30 tetor 2010

Ligjërimi populist stigmatizon myslimanët europianë


Thomas Hammarberg*

Vendet e Europës, të ngërthyer nga deficititet buxhetore, përballen me një tjetër krizë: atë të thërmimit të vlerave humane. Rritja e intolerances përkundrejt myslimanëve është njëra prej këtyre simptomave. Referendumi zviceran që ndaloi ndërtimin e minareve nuk përbën një rast të veçantë: anketat në disa shtete europiane tregojnë se për myslimanët dhe kulturën islame bartet imazh negativ, ndërkaq që ata frymëzojnë frikë dhe dyshim.

e premte, 29 tetor 2010

Keqkuptimet mbi ‘radikalizmin islamik’ në Ballkan.


Besnik Sinani

Në shtator të këtij viti, gazeta The Washington Post raportonte rritjen e prezencës së Islamit radikal në Ballkan dhe vetëm pak ditë më parë, National Public Radio (NPR) në SHBA, lidhte përhapjen e Islamit radikal ne Ballkan, duke marë si shembull Bosnjen dhe Kosovën, me varfërinë ekonomike të rajonit dhe investimet në ndërtimin e xhamive nga vende si Arabia Saudite.

e mërkurë, 27 tetor 2010

Seminar mbi nacionalizmin ne Ballkan

Në datat 28 dhe 29 tetor do të zhvillohet në qytetet Milano dhe Trento seminari me titull, Ballkani: lindja e nacionalizmit dhe shpikja e Tjetrit. Ky event organizohet nga UAMI (Unioni i Shqiptarëve Muslimanë në Itali) në bashkëpunim me ‘Osservatorio Balcani e Caucaso’.
Referuesit te këtij seminari janë:

Artan Puto, profesor historie në universitetin Marin Barleti, në Tirane
Nathalie Clayer, kërkuese në CNRS - laboratoire études turques et ottomanes – autore e studimeve të ndryshme mbi Ballaknin ndçr të cilët edhe libri Aux origines du nationalisme albanains. La naissance d'une nation majoritairement musulmane en Europe, Karthala, Paris 2007.
Luisa Chiodi, drejtoreshë e qendrës ‘Osservatorio Balcani e Caucaso’.
Luigi Bruti Liberati, profesor historie bashkëkohore në universitetin e Milanos.

e martë, 26 tetor 2010

Istighfari: Parabola e Imam Ahmedit dhe Bukëpjekësit


Mahmud Abdullah


Istigfari, kërkimi i faljes nga Zoti, është midis akteve më të lavdërueshme për besimtarët. Ai është një vetëdije e ndërgjegjes së gjynaheve dhe gabimet gjithashtu si një dëshirë për ti penduar për to. Në fakt, shumë vargje kur’anore flasin për nderin e rezervuar për ata të cilët posedojnë këtë virtyt dhe i premton ato një shpërblim të menjëhershëm në këtë botë dhe gjithashtu në atë që vjen.

e premte, 22 tetor 2010

Hoxhallaret dhe pushteti


Rezart Beka

Ngjarjet e ndodhura ne Komunitetin Musliman Shqiptar, dhe perfshirja e disa hoxhallareve ne to, kane ngjallur reagime te ndryshme dhe debate te shumta ne mes te muslimaneve. Shume njerez jane pozicionuar ne qendrime te ndryshme, pro dhe kundra, por, ajo qe duket se ka munguar ne analizen qe i duhet bere ketyre ngjarjeve, eshte nje vleresim i detajuar dhe i mireargumentuar ne lidhje me qendrimet qe fryma e sheriatit mban per raste te tilla. Vete imamet nuk kane ofruar deri me tani nje veshtrim te zgjeruar fetar per te mbrojtur veprimet e tyre, nderkohe qe edhe kritikat ndaj tyre kane qene me shume te fokusuar thjesht ne aspektin moral dhe pragmatik. Pa pretenduar se do te ofroj nje veshtrim te mjaftueshem fetar ne lidhje me kete, po perpiqem te sjell ne vemendje disa aspekte te qendrimeve qe kater imamet e fikhut kane mbajtur ndaj pushtetit politik te kohes, duke shpresuar se me kete do ti sherbej debatit duke u perpjekur te ofroj nje orientim me te drejte per argumentet fetare qe duhen kerkuar ne lidhje me realitetin fetar te krijuar tashme me pozicionimin e disa prej imameve tane ne organet drejtuese te KMSH-se. Shpresoj qe gjithcka te merret si keshille dhe si njefare nxitje per reflektim fetar, dhe qe efekti i nje trajtese te tille, te mos i kaloje caqet e qellimit per te cilin eshte shkruar: te ofroje nje spunto per zhvillimin e mendimit fetar ne funksion te realitetit ku jetojme.

e enjte, 14 tetor 2010

Shqipëria e panatyrshme


Doan Dani

Belgjika, Italia, Spanja, Britania, përballen me separatizmin e komuniteteve etnike, gjuhësore, fetare. Bosnja dhe Hercegovina kanë përjetuar ekstremin e konfliktualitetit që nuk pranon diversitetin. Ideja e Shqipërisë Natyrale, Etnike ose të Madhe rrugëton në një kah tjetër të kundërt me shtetet e mësipërme pasi mbështetet tek bashkimi dhe jo tek ndarja e territoreve.

e diel, 3 tetor 2010

Syzet ideologjike mjegullojnë historinë


Doan Dani


‹‹Nuk kam lindur në Venecie, as në Breshia, por në një tjetër botë, thuajse nën një diell tjetër›› shkruante Marin Beçikemi në Panegyricus serenissimo principi Leonardo Loredano [...] botuar në Venezia në 1506. Fragmenti i shkëputur nga humanisti shkodran qartëson të “pasionuarit” e sotëm rreth ekzistencës të një humnere mes vendlindjes së Beçikemit, pas rënies në sundimin osman, dhe vendit ku ai emigroi dhe vdiq. Pretendimit ‹‹Shënime udhtimi te arbëreshët, [...] Ata na tregojnë sot, se si ndoshta do të kishin qenë shqiptarët po të mos kishin pasë fatin e keq me ra në robnín shekullore›› te shprehur nga Adrian Ndreca në mbishkrimin e artikullit me titull Sikur vjen nga Shiroka, nuk mund të gjejmë përgjigje më koherente për faktin e thjeshtë së Beçikemi jetoi atë periudhë që filozofi i sotëm, në rrobat e historianit, mitizon. Qëllimi është të evidentohet vazhdimësia e kulturës perëndimore në trevat shqiptare të mesjetës, duke pretenduar një Shqipëri te qytetëruar me largim abuziv nga konteksti ballkaniko-mesjetarë nga ku Shqipëria nuk përjashtohet dot. Një herë që ky evidentim funksionon mund të damkoset sundimi osman si shkatërrues i vazhdimësisë natyrale, siç shpreh autori në fragmentin e sipërcituar. Beçikemit edhe dielli, elementi më i përbashkët, i duket i ndryshëm, imagjinojmë vazhdimin.

e mërkurë, 29 shtator 2010

Shënime mbi librin “Kriza e Teologjisë Muslimane Shqiptare” të Dr. Islamil Bardhit.


Besnik Sinani

Islami është fe sociale dhe jetohet në xhemat – kongregacioni që bashkohet për të jetuar në modelin e porosisë së shenjtë. Për këtë arsye studiues të Islamit priren të kërkojnë lidhshmëri të prurjeve skolastike fetare e botimeve të teologëve me emra lëvizjesh, sektesh, apo shkollash teologjike. Nën këtë dritë, libri i fundit i Ismail Bardhit, një prej teologëve më të njohur kontemporanë shqiptarë, përball studiuesin me vështirësinë e kualifikimit. Është vështirë ti gjesh mendimit teologjik të Ismail Bardhit “shtëpinë” sektare apo përkatësinë në shkollat apo tendencat e njohura të mendimit islam. Këtu, ndoshta, qëndron dhe risia e prurjes së tij në traditën teologjike shqiptare.

e hënë, 27 shtator 2010

Deklaratë e një grupi besimtarësh rreth ngjarjeve të fundit në KMSH

Besimtarët muslimanë kanë ndjekur me shqetësim ngjarjet e fundit në Komunitetin Musliman Shqiptar (KMSH). Teksa këto ngjarje janë të paprecedenta për nga përshkallëzimi i konflikteve brenda këtij institucioni, problemet e KMSH-së nuk janë asgjë e re. Pikërisht kjo situatë prej dy dekadash ka lënë bashkësinë e besimtarëve pa institucion funksional që të përfaqësojë interesat e tyre dhe që të shërbejë si institucion i autoritetit moral dhe shpirtëror për besimtarët.

e shtunë, 25 shtator 2010

Konfliktet e Islamit shqiptar dhe analistët e tij.


Besnik Sinani


Ngjarjet e fundit në Komunitetin Musliman Shqiptar (KMSH) treguan, ndër të tjera, mangësinë interpretative në debatin publik për të kuptuar krizën disa vjacare të këtij institucioni.


e enjte, 23 shtator 2010

A kanë zëvendësuar ‘turqit’ ‘arabët’ në Shqipëri?


Besnik Sinani

Para ca ditësh mora një email ku një gazetar që po përgatit një shkrim mbi zhvillimet fetare në Shqipëri më bënte pyetjen:" A kanë zëvendësuar turqit arabët në Shqipëri? Përgjigja e thjeshtë e kësaj pyetje është 'po', por përgjigja kërkon disa shpjegime rreth cfare kuptohet me këtë zëvendësim.

e martë, 21 shtator 2010

Vijojnë shkarkimet në KMSH, kësaj rradhe kurbani është Zëvendësmyftiu Nuzi


Trualli nën këmbë në KMSH duket se nuk ka zënë vend ende pas tërmetit Vokshi. Rradha i ka ardhur tashmë Zëvendësmyftiut të Tiranës Besim Nuzi, i njohur si mbështetës i ish-myftiut Vokshi. Besim Nuzi nuk kishte as një vit në detyrë, dhe u bë shumë shpejt prehë fshesës së kryetarit dhe klanit nurxhi që qëndron pas tij. Nuzi është njohur për konfliktet e krijuara në Durrës, në përplasjet e xhematit të këtij qyteti me myftiun Vokshi, në lidhje me një shitje prone vakëf prej tij, me c’rast, Nuzi, u bë figura që që u angazhua në frenimin e protestave.

e hënë, 20 shtator 2010

Një vizitë e gabuar


Besnik Sinani
(Nje variant i ketij artikulli eshte botuar tek Shekulli me date 20 Shtator 2010)

Sic është bërë e ditur në media, me datë 22 shtator, Presidenti Topi do vizitojë komunitetin shqiptar të Detroit dhe do nisë aktivitetin e tij duke vizituar statujën e Nënë Terezës në Kishën e Shën Palit. Teksa është komentuar prej disa autorëve abuzimi politik i figurës së Nënë Terezës prej politikanëve shqiptarë, askund ky abuzim nuk mer shije më të keqe se në këtë vizitë të Presidentit.

Famullia e Shën Palit drejtohet prej Dom Anton Kcirës, i cili është i njohur për publikun shqiptar për deklaratat e tij në 13 Maj të vitit 2007, ku thoshte se 1.9 milionë “qenë” të Kosovës duhej të ishin rrjepur për së gjalli nga Milloshevici si 260 mijë “qentë” e Sebrenicës.

e shtunë, 18 shtator 2010

Dështon Vokshi, Muca vendos diktatin



Elvis Naci dekretohet imam i ligjshëm

Dështon tentativa e grupit të Kryemyftiut Ilir Vokshi për të rrëzuar Selim Mucën. Kjo ka ardhur pas dështimit të mbledhjes së thirrur nga Vokshi, në cilësinë e Kryetarit të Këshillit të Përgjithshëm, ku sipas të dhënave, nuk kanë qenë të pranishëm më shumë se 9 vetë. Për sot ishin lajmëruar dy mbledhje njëkohësisht, ajo e thirrur nga Kryetari i KMSH-së Selim Muca, si dhe ajo e thirrur nga Kryetari i vetë këtij këshilli Vokshi. Por, Kryetari Muca ka arritur ti nënshtrojë anëtarët e Këshillit duke i detyruar ti qëndrojnë larg mbledhjes rivale. Kjo edhe për shkak të presionit që ai u ka bërë anëtarëve, ku në mënyrë të hapur, në njoftimin e KMSH-së, të publikuar edhe në faqen e internetit të këtij institucioni, kërcënon të gjithë anëtarët se, nëse nuk do të marrin pjesë në mbledhjen e tij, do të mbajnë përgjegjësi “përpara ligjit dhe institucionit”.

Tërmet në KMSH



Furkani


Tërmeti ra prap në KMSH. Përplasjet brenda kësaj korporate ishin aq të spikatura sa media vijoi t’i rendiste në faqet kryesore. Dhe akuzat e ndërsjellta të kastës politike për korrupsion nuk do të përbënin lajm më të rëndësishëm se akuzat brenda KMSHs. Një kanal televiziv do t’i kushtonte emisionin më të parë të tij pikërisht kësaj cështje. Drejtuesi i saj bile do të cilësonte se ky emision kishte qenë më i ndjekuri për këtë periudhe. Interesante ishte se si një prej të ftuarve bëri dhe paralelizmin e ‘cudive’ politike të ditës me ‘cuditë’ e KMSH-së. Pra njëra palë akuzon për korrupsion palën tjetër dhe kjo tanimë në KMSH është kthyer në precedent. Është kthyer në një kopje të keqe të politikës shqiptare.
Kush janë palët që përplasen dhe kush mund të jenë qëllimet e vërteta që fshihen pas këtij konflikti?
Në korportatën KMSH ka kohë që ka nisur një konflikt midis tre palëve (aksionereve) ku njëra palë përfaqesohet nga Selim Muca, pala tjetër nga Betim Truci and co dhe një palë tjetër që qendron më në hije, nurxhinjtë, e cila përfaqësohet nga Genti Kruja. Përplasjet që lindën për shitjen e madhe të vakfit bashkuan aksionerët të cilët kishin qëllime të ndryshme. Fakt është se në shitjen e vakfit ka firmosur e gjithë kryesia ku bënte pjesë Muca, Truci, Kruja, dhe Shabani (ish myftiu i Tiranës). Pra nëse ka shkelje të gjithë këta që grinden sot duhet të shkojnë në prokurori pasi të gjithë janë fajtorë.
Fillimet e kësaj ‘tragjedie’ kanë nisur menjëherë pas dekompozimit të Myftinisë së Tiranës dhe përfaqësuesve të saj në Këshillin e Përgjithshëm rreth vitit 2008. KMSH u kthye në një institucion tërësisht autoritar. Nuk respektoheshin as normat më elementare të statutit dhe kishte një mungesë të plotë të transparencës. Kulmi i arrogancës ishte pikërisht shitja e fundit e vakfit në mes të Tiranës e cila u përcoll shumë keq nga komuniteti i besimtarëve. Nuk ishte ndodhur në historinë 20 vjecare të këtij institucioni pas viteve ‘90 të bëhej një shitje me vlera kaq të konsiderueshme dhe me shkelje kaq flagrante. Kriminalizimi i të gjithë myftinjve, duke i detyruar ata të merrnin nga shuma e shitjes së vakfit, gjoja si ndihmë për buxhetet e tyre miskine, ishte mekanizmi më i pamoralshëm dhe korruptiv i pastrimit të parave.
Sic ka ndodhur normalisht në këtë korporate në momentin që bisnesi po shkonte keq, pra kur paratë u mbaruan, filluan problemet.
Ajo që duket të jetë është një përplasjë për marrjen e kryesisë së KMSH-së. Rizgjedhja e Mucës, megjithëse me shumë kontestime në bazë, duket të jetë bërë me kusht që ky i fundit ta ndërpresë mandatin dhe t’ia kalojë atë mbështetësve të tij që në rastin konkret duket të jetë vetëm grupi i Trucit. Ajo që nuk dihet me qartësi është se sa i gjerë ka qenë ky koalicon—a kanë qenë pjesmarrës në këtë kontrate dhe nurxhinjtë? Kjo ngelet enigme .
Nëse pretendimet e Mucës janë në përgjithësi të lidhura me postin, nurxhinjtë janë më së shumti të interesuar në mbrojtjen e investimeve të tyre. Megjithatë ajo që është e qartë është se Truci, me shumë mjeshtëri kishte arritur të ishte ura lidhëse midis Mucës dhe nurxhinjve dhe gradualisht të ngrinte stekën e autoritetit të tij. Kjo fillonte që tek mbajtja e vulës së KMSH-së e deri tek emërimet në poste kyce në Kryesi dhe Këshillin e Përgjithshëm. Pikërisht dalja si pol i tretë midis Mucës dhe nurxhinjve ka bërë që të lindi konflikti midis Trucit dhe dy poleve të tjera. Anekdoda që qarkullon është se shkaku i shpërthimit të këtij konflikti është pikërisht një zënkë midis Krujës dhe Vokshit. Por ky sigurisht është vetëm shkaku pasi problemet kishin kohë që zienin. Në fakt aksesi në këtë institucion është thuajse i pamundur, dhe analiza e ngritur është më tepër mbi baza supozimesh.
Ajo që vihet re është dhe prononcimi i Kryetarit të Kulteve i cili mbështet Mucën. Në retorikën e tij lexohej qartë ‘linja shtetërore’ e cila ishte tërësisht në krahun e Mucës. Edhe kjo është një enigmë më vete. Në këtë moment Muca si duket i instruktuar mirë, nxjerr në pah asin e tij të përhershëm, i cili është extremizmi dhe të rinjtë që duan të marrin institucionin me puc. Nga ana tjetër rilegjitimohet publikisht duke përfshirë dhe imamët kryesorë të qytetit të Tiranës. Është e paqartë pse imamët i janë përgjigjur thirrjes së këtij të fundit. Imamët kanë kohë që ruajnë një kohezion me Mucën në cështje publike si caktimi i ditës së Bajramit, ftesa që u bënë në iftar etj. Në fakt, dhe ky rast, duhet parë nën dritën e faktit se institucioni ka pasur disa ndryshime të cilat lidheshin drejtpërsëdrejti me shkarkimet dhe emërimet e reja që lidheshin me Myftininë e Tiranës. Mbase Muca ka përdorur këtë rast për të treguar ‘muskujt’. Duhet cilësuar se imamët e Tiranës dhe jo vetëm, kanë kohë që sinkronizojnë me njëri-tjetrin, hap i cili është parë me sy pozitiv nga komuniteti. Është e vështirë të japësh një ide se kush duhet të ishte pozicionimi I tyre në këtë ngjarje pasi, si ata dhe pjesa e komunitetit, jane mbajtur tërësisht në periferi qëllimisht nga KMSH.
Sidoqoftë situata është shumë delikate dhe mund të percipitojë në cdo moment. Në emisionin Ora e Debatit dt. 17 Shtator, 2010 zhvilluar tek Ora News, Kryetari i Këshillit të Përgjithshëm, njëkohësisht Myftiu i Tiranës Ilir Vokshi, tashmë i shkarkuar nga Muca, do t’i bënte ftesë Mucës për t’u ulur dhe për të shuar konfliktet. Të njëjtën thirrje bëri dhe Gjinishi, i kudondodhur në të tilla raste. Nga ajo që mund të vihet re është se Muca me shumë gjasa do të dalë fitues edhe në këtë përplasjë. Nurxhinjtë do të shtrijnë kontrollin e tyre në Kryesi, ndërsa Myftinija e Tiranës do ti kalojë të bindurit të Mucës, Shaban Saliut.
Me pak fjalë ajo që ndodhi është turpi tjetër i rradhës që korporata KMSH dhe aksionerët e saj i lanë besimtarëve muslimanë shqiptarë. Ky është një fakt tjetër që ky institucion ka kohë që ka humbur legjimitetin e tij dhe fatkeqesisht nuk përfaqëson emrin që mban. Ana tjetër e medaljes në të gjithë sagën e KMSHs, është kultura e indiferentizmit dhe mosbesimit ndaj institucioneve qeverisëse që ajo po kultivon tek besimtarët. Nëse sot në perëndim ka përpjekje serioze për centralizmin e komunitetit të besimtarëve muslimanë nën një organizatë ‘cadër’ dhe autoritare si një mjet pozitiv për unifikimin e tyre, KMSH përfundimisht duket e dështuar. Injorimi i saj gjithashtu përbën problem. Si rrjedhim mardhënia me të si nga besimtarët në përgjithësi dhe imamet në vecanti duhet të jetë konstruktiv dhe pa shkelur parimet. Një qëndrim i ekuilibruar dhe përpjekja për projekte serioze në terren do të ishte mbase rruga më e mire. Ne mungesën e normalitetit në institucionin qendror ju ngelet xhamive, por dhe cdo ambienti tjetër intelektual musliman që të luajë këtë rol.

e enjte, 16 shtator 2010

Përkujtim për Prof. Fet’hi Osmanin


Ismail Bardhi

Shkup, 16.09.2010

Të hënën, me datë 13 shtator, 2010, në një e-mail nga Prof. Aida Osman, kuptova që bashkëshorti i saj, Prof. Fet’hi Osman, kishte ndërruar jetë dy ditë më parë. Natyrisht se ndjeva dhimbje të thellë jo vetëm për shkak se personalisht e njihja profesorin e ndjerë, me të cilin kisha kaluar disa muaj bashkë në një projekt shkencor, por edhe për shkak të humbjes së një njeriu të madh, që gjithë jetën ia kushtoi fesë dhe besimtarëve.

Prof. Fet’hi Osman, një ekspert egjiptian për Islamin, i cili ishte një zë i fuqishëm për modernizmin në fenë islame, ndërroi jetë në shtëpinë e tij në Montrose, në pjesën veriore të Los Angelesit, SHBA, në moshën 82-vjeçare, për shkak të problemeve me zemrën. Lajmin për mediet e kishte publikuar e bija, Ghada Osman, profesoreshë e studimeve arabe në Universitetin shtetëror të San Diegos.
Fet’hi Osman shkroi më shumë se 25 libra në arabishte dhe anglishte, përfshirë “Konceptet e Kur’anit” (1996), një koment i veçantë i Kur’anit në gjuhën angleze, që paraqet një tekst sfidues të hollë dhe diskursiv në një format të organizuar sipas temave. E botuar me ndihmën e Qendrës Islamike të Kalifornisë Jugore (Islamic Center of Southern California), kjo vepër përfshin interpretimet e Prof. Fet’hi Osmanit të mësimeve kryesore të Kur’anit, siç janë shpalljet e tij polemike dhe, sipas autorit, në masë të madhe të keqkuptuara, rreth rolit të grave.
I shkolluar në Universitetin e Kajros dhe Universitetin Princeton (SHBA), profesori i ndjerë besonte se Islami është një fe dinamike dhe e epshme, në gjendje të merrej me modernitetin dhe çështjet e të drejtave të njeriut, si dhe me çështjet e grave. Kjo vepër e tij konsiderohet si një kthesë në diturinë islame, që ua ka bërë më të afërt tekstin qendror të fesë islame anglisht-folësve.

Me pikëpamje të matura për çështje si të drejtat e njeriut, pluralizmi fetar dhe të drejtat gjinore, Fet’hi Osman ishte “pionieri kryesor në reformën islamike në shekullin e 20-të, që kishte një ndikim mbi vendet muslimane që nga Egjipti deri në Malajzi dhe në Evropë e Amerikë”, ka deklaruar profesori John L. Esposito, i cili ligjëron religjionin në Universitetin Georgetown dhe drejton Qendrën Princi Elwelid Bin Talal për Mirëkuptimin Musliman-Krishterë, në kuadër të tij.

Në “Konceptet e Kur’anit”, Osman e paraqet Kur’anin sipas sferave të gjera tematike, duke përfshirë ligjin hyjnor, të drejtat e njeriut, drejtësinë ekonomike, familjen, adhurimin dhe engjëjt. Komenti i tij synon t’u kundërpërgjigjet keqkuptimeve rreth Islamit, siç është besimi i përhapur se Kur’ani e mbron superioritetin e burrave.
Fet’hi Osman lindi më 17 mars, 1928 në Minja të Egjiptit. Diplomoi në degën e historisë në Universitetin e Kajros në vitin 1948, po ashtu diplomoi edhe në drejtësi në Universitetin e Aleksandrias më 1960; magjistroi në histori në Universitetin e Kajros në vitin 1962, ndërsa fitoi titullin e doktorit të shkencave në Studimet për Lindjen e Afërt në Universitetin Princeton (SHBA) në vitin 1976.
Në vitin 1978 kaloi në Los Angeles, për t’u angazhuar si shkencëtar rezident në Qendrën Islamike të Kalifornisë Jugore. Ai themeloi gjithashtu Institutin për Studim të Islamit në Botën Bashkëkohore në kuadër të Fondacionit Omar Ibn al-Khattab me seli në Los Angeles dhe ishte bashkëpunëtor i lartë në Qendrën për Angazhim Musliman-Hebraik (Center for Muslim Jewish Engagement) në kuadër të Universitetit të Kalifornisë Jugore.

Përveç të bijës, Prof. Fet’hi Osman e la pas vetes edhe bashkëshorten e tij, Aida Abdel Rahman Osman, një pedagoge e pensionuar.
Prof. Fet’hi Osmanin e takova për të parën herë në Institutin për Kërkim, Arsim dhe Dialog – Ikbal (Iqbal International Institute for Research, Education and Dialogue) në Lahore, Pakistan. Ai e cekte vazhdimisht që është mirë që ishim tubuar në këtë institut dhe nevojën për të bashkëpunuar dhe për të menduar më shumë për të, sepse ai do t’i shërbente popullit te Pakistanit. Përshtypja ime ishte se kisha përballë një njeri, i cili, përpos erudicionit, kishte edhe anën e tij të urtësisë, që e bënte edhe më të thellë dhe më stabil në tokë. Ishte shumë i guximshëm dhe i qartë në interpretimin e Kur’anit dhe për reformën e teologjisë muslimane. Natyrisht se e mundonte fotografia ekzistuese e vendit, por edhe e Lindjes në përgjithësi, për arsye te “zhvillimit” të pakuptimtë. Ne një ligjëratë, ndërsa ishim në Universitetin e Lahores, ku foli për rolin e rinisë dhe problemet e sotme, siç janë fanatizmi, radikalizmi, e po ashtu edhe terrorizmi, ai, duke iu drejtuar rinisë studentore u tha se duhet te ishin te kujdesshëm, mos të mundoheshin ta “mashtronin” parajsën me fanatizëm dhe radikalizëm, sepse si duket xhenneti “ishte i ngopur” nga këto. Pastaj, përmendi se tradita profetike ishte larg këtyre rrymave, të cilat edhe sot, për fat të keq, po e lodhin shoqërinë me mendjelehtësitë e tyre.

Si çdo institucion i tillë shkencor, edhe instituti Ikbal krijonte mundësi për të qenë sa më tepër së bashku. Aty brenda javës kishim një ditë për të ashtuquajturin “çajin e orës 5”. Çdo kandidat shkencor i institutit fliste për gjendjen ne vendin prej nga vinte. Me një rast të tillë unë fola për fotografinë e vendit prej nga vij, duke filluar nga koha e komunizmit deri tek ajo e “tranzicionit”. Prof. Fet’hi Osmani e dëgjonte me vëmendje paraqitjen e bërë nga ana ime, siç bënte me çdo rast kur diskutonim së bashku, dhe e vërejta që ajo që po thuaja disi edhe dukej ne fytyrën e tij, me çka e bënte të qartë se padrejtësia qe i ishte bërë fesë në përgjithësi, e sidomos asaj islame, ishte e papranueshme. Përmendja e burgosjes së vitit 1983 dhe angazhimi nën formën e Rinisë Muslimane Shqiptare edhe në hapësirën e Maqedonisë, e detyruan atë ta bënte një vështrim nga këndi i tij, gjatë periudhës sa kishte jetuar në Egjipt, ku kishte qenë i burgosur dhe kishte qëndruar në burg së bashku me shumë emra te shquar te asaj kohe, te cilët u kanë vënë vulë shumë lëvizjeve te mëdha kulturore e intelektuale, si Hasan el-Benna, Mahmud Sheltut, Sejjid Kutb, Shejh Zakzuk e shumë te tjerë. Me atë rast më tha të mos habitesha, se ata në Egjipt, nëpër burgje kishin vuajtur mundime që ne as që mund t’i paramendonim. Nuk e kishte aq për torturat e padurueshme fizike, por për atë që u ishte ndaluar madje edhe lutja dhe libri i Kur’anit. Për fat të keq, tha ai, ju në Ballkan keni qenë nën hijet e mundimeve të ndryshme, kurse Lindja me vite të tëra ju harroi dhe ju shkëputi nga lezeti i “lindjes”. E gjithë kjo u dëshmua me masakrën ndaj boshnjakëve dhe ndaj shqiptarëve në shekullin 20.

Shpresoj që lajmi për vdekjen e këtij alimi të madh, i cili ka lënë gjurmë gjithandej, për arsye se në mënyrë dinjitoze, me një mjeshtri dhe urtësi te madhe është munduar ta paraqesë rolin e fesë, pa marrë parasysh kohën dhe vendin, do te behet shtysë për zhvillimin e një metodologjie të re për studimin e Kur’anit, të cilës edhe vetë ai i ishte përkushtuar.

I lutem Zotit ta shpërblejë me Xhennetu’l Firdeusin, për hir të shërbimit që ia bëri Fjalës së Tij.

Ismail Bardhi

Shkup, 16.09.2010

e mërkurë, 15 shtator 2010

Luftë Civile në KMSH, Kryetari dhe Kryemyftiu shkarkojnë njëri-tjetrin


Selim Muca dërgon në polici Kryemyftiun


Një përcarje e re e fuqishme ka shpërthyer sërish në rradhet e drejtuesve të lartë të Komunitetit Mysliman Shqiptar. Kësaj rradhe ajo vjen brenda për brenda grupit në pushtet, i cili ka qenë përherë kundër zërave që kanë kërkuar reformim të këtij institucioni. Përplasja ka qenë midis Kryetarit të KMSH-së Selim Muça dhe Myftiut të Tiranës Ilir Vokshi, e cila ka shkuar deri aty sa ky i fundit ka përfunduar në polici, i marrë në pyetje. Për pasojë, të dyja palët, kanë marrë vendim të shkarkojnë nga detyra njëri-tjetrin, nga detyra, ndërsa Kryetari Muca ka paraqitur në faqen zyratre të KMSH-së edhe zëvendësuesit e të shkarkuarve.

Vendimet e palëve

Sipas burimeve të brendshme nga KMSH, bëhet e ditur se gjithçka ka ardhur për shkak përplasjes së brendshme të rrymave, midis asaj të përfaqësuar nga Myftiu i Tiranës Ilir Vokshi dhe Sekretari i Përgjithshëm Betim Truci si dhe asaj të përfaqësuar nga Gentian Kruja, e cila njihet ndryshe si krahu filo-turk në KMSH. Një ditë më parë, Vokshi dhe Truci i kanë paraqitur kryetarit Muca një shkresë për shkarkimin e Gentian Krujës. Muca ka refuzuar të pranojë këtë vendim dhe për pasojë palët janë acaruar deri në konflikte të ashpra verbale, gjë që e ka cuar Mucën të thërrasë policinë. Kjo ka bërë që Ilir Vokshi të mbahet në rajon për disa orë, ku dhe është marrë në pyetje nga organet e rendit. Ndërkohë, sot para dite, Ilir Vokshi, në cilësinë e Kryetarit të Këshillit të Përgjithshëm Drejtues të KMSH-së, ka mbledhur kryesinë e këtij këshilli, ku dhe ka dalë me vendimin për të shkarkuar nga detyra Selim Mucën, gjë të cilën e ka bërë publike nëpërmjet një komunikimi për shtyp. Por edhe ky i fundit nuk ka mbetur prapa. Ai ka thërritur menjëherë, në mënyrë urgjente kryesinë e KMSH-së, ku ka shkarkuar Vokshin dhe disa të tjerë. Me këtë rast, në faqen zyrtare të KMSH-së bëhet e ditur se Vokshi është zëvendësuar nga Ish-Myftiu i Tiranës, i mbetur myfti honorifik, Shaban Salihi.

Imami i Xhurës emërohet zëvendësmyfti

Por lëvizja e Mucës nuk është mjaftuar me kaq. Zëvendësimi i Myftiut është shoqëruar edhe me emërimin e imamit të Xhamisë së Xhurës Bilal Teqja në postin e Zëvendës-Myftiut të Tiranës. Një veprim i tillë bëhetë qartësisht për të mbajtur në kontroll një pjesë të mirë të xhematit të Tiranës, dhe për të eleminuar mundësinë e ndonjë përfshirjeje të xhemateve kundra Mucës. Nuk dihet ende nëse vetë Teqja e ka pranuar apo jo detyrën e re, por gjithsesi, në njoftimin zyrtar të KMSH-së, bëhet i ditur emërimi i tij, duke u përdorur për kredit në një përplasje të tillë. Vendimi për emërimin e z. Teqja në këtë post, është i cuditshëm, pasi aktualisht KMSH-ja e ka një Zëvendës-Myfti, z. Besim Nuzi, dhe njoftimi nuk bën të ditur asgjë për ndonjë shkarkim të mundshëm të tij. Ndoshta Nuzi dhe Teqja, do ta ndajnë së bashku postin e zëvendësuesit të Salihit, i cili është në vetvete një zëvendësues i ardhur stoli i rezervave të Mucës, i cili i ndërron myftinjtë sikur të jetë në një ndeshje stërvitore.

Mosekzistenca e ligjit

Këto vendime të ndërmarra nga palët në konflikt përbëjnë saktësisht puç të ndërsjelltë institucional. Gjithcka zhvillohet në një truall krejtësisht antistatutor, gjë që tregon se ky institucion është shndërruar në një barrakë institucionale ku ligji as që ekziston. Të dyja shkarkimet e ndërmarra nga palët janë krejtësisht antistatutore dhe askush prej tyre nuk ka kurrfarë mandati dhe të drejte ligjore për të shkarkuar tjetrin. Megjithatë, realiteti i këtij institucioni ka treguar se statuti as që ekziston në rregullimin e marrëdhënieve brenda këtij institucioni, por gjithcka funksionon në mënyrë primitive dhe klanore. Përplasje të tilla vetëm sa nxjerrin në pah kalbësinë e një karakatine të tillë, që nuk përfaqëson asgjë, jo vetëm nga vlerat e fesë Islame, por as vetë komunitetin e besimtarëve të cilët pretendon se i udhëheq.

e hënë, 13 shtator 2010

"Askush nuk do ta dijë se muslimanët ishin viktima ashtu si jo-muslimanët."


"Askush nuk do ta dijë se muslimanët ishin viktima ashtu si jo-muslimanët."
Talat Hamdani, e ema e Muhammad Salman Hamdani qe vdiq ne 11 Shtator.
http://www.illumemag.com/zine/articleDetail.php?Muslims-Mourn-On-9-11-Alongside-Fellow-Americans-13289

Sharif Chowdhury nuk mori pjesë në mitingun pasi nderoi në ceremoni vajzën dhe burrin e saj, të dy muslimanë që vdiqën në Qendrën Botërore të Tregtisë (Kullat binjake). Por ai tha se të kundërshtosh qendrën Islame nënkupton se të gjithë muslimanët janë tërroristë dhe kjo dhunon liritë fetare. “Nëse do ta ndalosh atë [qendrën Islame],” tha ai, “të duhet të ndryshosh kushtetutën.”
http://www.nytimes.com/2010/09/12/nyregion/12sept11.html?ref=us

e diel, 12 shtator 2010

Të ndërtojmë mbi besimin.


Imam Feisal Abdul Rauf*
7 Shtator, 2010

Ndërsa fluturimi im i afrohej Amerikës fundjavën e kaluar, mendja ime kthehej rreth zhurmës që ka shpërthyer mbi planet për të ndërtuar Cordoba House, një qendër të komunitetit në Manhattanin e poshtëm.Unë kam qenë larg nga shtëpia për dy muaj, duke folur jashtë vendit në lidhje me bashkëpunimin mes popujve të feve të ndryshme. Çdo ditë, duke përfshirë edhe dy javët e fundit ku kam përfaqësuar vendin tim në një turne të Departamentit të Shtetit në Lindjen e Mesme, unë kam qenë i goditur nga shkalla në të cilën polemika ka zotëruar vëmendjen e amerikanëve, si dhe pothuajse të gjithë njerëzve që kam takuar në udhëtimet e mia.

Ne të gjithë kemi qenë të mahnitur nga mënyra se sa e përflakur dhe emocionale është bërë çështja e qendrës së propozuar të komunitetit. Shkalla e vëmendjes pasqyron shkallën në të cilën njerëzit kujdesen për vlerat shumë amerikane nën debat: njohjen e të drejtave të të tjerëve, tolerancës dhe lirisë së adhurimit.

Shumë njerëz kanë pyetur pse unë nuk kam folur më shumë dhe më shpejt, në lidhje me këtë projekt. Ndjej se nuk do të ishte e drejtë të komentoja nga jashtë vendit. Do të ishte më mirë në qoftë se do e adresoja këtë çështje pasi të kthehesha në shtëpi në Amerikë, dhe pasi unë mund të bisedoja me udhëheqësit e besimeve të tjera që e kanë shqyrtuar me ne këtë projekt. Jeta ime ka qenë e fokusuar në ndërtimin e urave ndërmjet grupeve fetare dhe kurrë nuk ka qenë kjo aq e rëndësishme sa ç'është tani.

Ne do të vazhdojmë me ndërtimin e qendres se komunitetit, Cordoba House. Ç'është më e rëndësishme, ne po e bëjnë këtë me ndihmën e komunitetit në zonën tonë të qytetit, me të gjitha nivelet e qeverisë dhe krerët nga i gjithë spektri fetar, të cilët do të jenë partnerët tanë. Unë jam i bindur se kjo është gjëja e duhur për të bërë për shumë arsye.

Mbi të gjitha, projekti do të plotësojë qasjen shumëfetare që Iniciativa Cordoba ka zbatuar në mënyrë konkrete për vite me rradhë. Emri ynë, Cordoba, ishte i frymëzuar nga qyteti në Spanjë, ku muslimanët, të krishterët dhe hebrejtë bashkë-ekzistuan në mesjetë gjatë një periudhe pasurie të madhe kulturore, e krijuar nga muslimanët. Iniciativa jonë ka për qëllim të kultivojë mirëkuptimin ndërmjet të gjitha feve dhe kulturave.

Misioni ynë më i gjerë - për të forcuar marrëdhëniet midis perëndimit dhe botës muslimane dhe për të ndihmuar kundër ideologjisë radikale - nuk gjendet duke u rënë rrotull çështjeve që kanë polarizuar marrëdhëniet brenda botës islame dhe në mes të muslimanëve dhe jo-muslimanëve. Ai gjendet në përballjen e tyre si një përpjekje e përbashkët shumëfetare, shumëkombëshe.

Nga konfliktet politike në mes izraelitëve dhe palestinezëve e deri tek ndërtimi i një qendre të komunitetit në Manhattanin e poshtëm, myslimanët dhe pjesëtarët e të gjitha besimeve duhet të punojnë së bashku në qoftë se ne do të kemi ndonjëherë sukses në nxitjen e mirëkuptimit dhe të paqes.

Në Cordoba House, ne parashikojmë hapësira për aktivitete të përbashkëta të komunitetit, si një pishinë, klasa dhe një hapësirë lojrash për fëmijët. Do të ketë hapësira të veçanta lutjeje për muslimanët, krishterët, hebrenjtë dhe burrat dhe gratë e besimeve të tjera. Qendra do të përfshijë gjithashtu një memorial shumëfetar kushtuar viktimave të sulmeve të 11 shtatorit.

Unë jam shumë i ndjeshëm ndaj ndjenjave të familjeve të viktimave të 11 shtatorit, siç janë shokët e mi, krerët e besimeve të shumta. Ne do të kërkojmë, në përputhje me rrethanat, mbështetjen e atyre familjeve, si dhe mbështetjen e lagjes tonë vibrante, ndërsa ne konsiderojmë planet përfundimtare për qendrën e komunitetit. Objektivi ynë ka qenë gjithmonë për ta bërë këtë një qendër për bashkim dhe shërim.

Cordoba House do të ndërtohet mbi dy urdhërimet themelore të përbashkëta të Judaizmit, Krishterimit dhe Islamit: për të dashur Zotin tonë Krijues me të gjithë zemrat, mendjet, shpirtrat dhe forcën tonë, dhe ti duam fqinjët tanë siç duam veten. Ne duam të forcojmë një kulturë të adhurimit autentike të çdo tradite fetare, si dhe një kulturë të farkëtimit të lidhjeve personale mes të gjitha traditave fetare.

Unë nuk i nënvlerësoj sfidat me të cilat do të përfshihemi në sjelljen e punës tonë drejt përfundimit. (Ndërtim nuk ka nisur ende.) Unë e di se do të ketë interes në financimin tonë, dhe kështu që ne do të identifikojnë qartë të gjithë mbështetësit tanë financiarë.

E humbur mes rrëmujës është e mira që ka dalë prej diskutimit të fundit. Unë dua të tërheq vëmendjen veçanërisht tek veprimet e hapura, të bazuara në ligj dhe tolerancë që kanë ndodhur, dhe që janë veçanërisht mbresëlënëse për muslimanët.

Presidenti Obama dhe Kryetari i Bashkisë Michael Bloomberg janë shprehur në mbështetje të projektit tonë. Duke udhëtuar jashtë vendit, unë pashë dorë e parë se si fjalët dhe veprimet e tyre patën një ndikim të pamasë në rrugën muslimane dhe mbi krerët muslimanë. Ishte e mrekullueshme: një president i krishterë dhe një kryetar bashkie hebre i Nju Jork-ut në mbështetje të të drejtave të muslimanëve. Deklarimet e tyre dërgouan një mesazh të fuqishëm për atë që Amerika përfaqëson, dhe do të mbahen mend si një moment historik në përmirësimin e marrëdhënieve amerikano-myslimane.

Derdhja e mrekullueshme e mbështetjes për të drejtën tonë për të ndërtuar këtë qendër të komunitetit nga i gjithë spektri social, fetar dhe politik minon seriozisht mundësinë e radikaleve anti-amerikanë për të rekrutuar muslimanë të të rinj e të ndikueshëm duke pohuar gabimisht se Amerika persekuton muslimanët për besimin e tyre. Këto përpjekje nga radikalët për shtrembërim rrezikojnë sigurinë tonë kombëtare dhe sigurinë personale të amerikanëve në mbarë botën. Kjo është arsyeja pse amerikanët nuk duhet të tërhiqen nga përfundimi i këtij projekti. Nëse ne bëjmë këtë, ne ua lëmë në dorë diskursin, dhe në thelb të ardhmen tonë, radikalëve në të dy anët. Paradigma e përplasjes midis perëndimit dhe botës islame do të vazhdojë, ashtu siç ka bërë në dekadat e fundit me kosto të tmerrshme. Ajo është një model që ne duhet ta ndryshojmë.

Nga ata që njohin të drejtat tona, nga organizatorët e bazës tek krerët e shteteve, unë ndjej një dëshirë globale për të ndërtuar mbi këtë moment pozitiv dhe për të qenë pjesë e lëvizjes globale për të shëruar marrëdhëniet dhe për të sjellë paqe. Kjo është një mundësi që ne duhet ta kapim fort.

Unë prandaj ftoj të gjithë amerikanët që të ngrihen ndaj kësaj sfide. Le të përkujtojmë përvjetorin e 11 shtatorit në heshtje për të reflektuar e medituar dhe duke zbutur retorikën që shërben vetëm për të forcuar radikalët dhe dobëson besimin e miqve tanë në vlerat tona.

Fjala "islam" vjen nga një rrënjë me fjalën Shalom, që do të thotë paqe në hebraisht. Kurani deklaron në Kapitullin e tij të 36-të, që konsiderohet nga ana e Profetit Muhamed si zemra e Kuranit, në një varg që konsiderohet si zemra e këtij kapitulli, "Paqe është një fjalë e thënë nga një Zot i Mëshirshëm."

A mund ta përkujtjmë më mirë 11 shtatorin se sa duke kërkuar nga bashkëkombësit tanë muslimanë, të krishterë dhe hebrej që të ndjekim impulsin themelor të përbashkët të traditave tona të mëdha të besimit?


Feisal Abdul Rauf është kryetar i Nismës Cordoba dhe imami i xhamisë Farah në Manhattanin e poshtëm.

Perktheu
Armir Taraj
Nju Jork

Burimi: Nju Jork Times
http://www.nytimes.com/2010/09/08/opinion/08mosque.html?ref=contributors&pagewanted=print

e shtunë, 11 shtator 2010

Një kronikë amerikane e frikës


Nicholas D. Kristof

Para do ditësh, një gazetar i një radioje donte të dinte, nëse mendoja dhe unë si shumë të tjerë, se ata që e kundërshtonin idenë e një qëndre islamike në Manhattanin e Poshtëm ishin thjesht e vetëm fanatikë. Jo, nuk e mendoj kështu. Shumica e atyre që kanë ngritur zërin kundër ndërtimit të qëndrës islamike nuk janë fanatikë; përkundrazi, janë ca tersë qëllimmirë. E njëjta gjë mund të thuhet edhe lidhur me valët më të hershme të intolerancës në historinë amerikane.

Çaprashitjet e egra kundër katolikëve në shekullin e XIX-të tingëllonin bash siç tingëllojnë invektivat e sotme kundër ndërtimit të xhamisë në Ground-Zero. Kjo punë nuk ka të bëjë me urrejtjen, por me frikën, apo me një si panik midis patriotëve, që shkaktohet prej ardhacakëve të rinj, të cilët nuk bartin të njëjtat vlera, nuk besojnë në demokraci, dhe mund të derdhen në mënyrë vrastare mbi amerikanë të pafajshëm.

Ithtarët e këtyre lëvizjeve kundër irlandezëve, gjermanëve, italianëve, kinezëve e emigrantëve të tjerë, ishin më së shumti njerëz qëllimmirë dhe të fisëm, që përpiqeshin t’i dilnin zot vendit të tyre. Por ata ishin të manipuluar prej demagogësh, të cilët dinin të luanin me frikërat e tyre. Ai që sot ngjan si pika uji me këta demagogë është Glenn Beck.

Shumica e amerikanëve në ato mote bënin sehir spazmat e fanatizmit. Ishin të paktë në numur ata mujsharë, që vërsuleshin mbi katolikët, mormonët, etj, dhe i sfilitnin këta të fundit. Por poshtërsira të tilla ishin të mundura, ngaqë amerikanët e moderuar (middle-of-the road Americans) rrinin në ndërdyshje.

Bën vaki, që dyshimi ndaj të huajve, ndaj atyre që sillen e falen ndryshe, të jetë një element që ka të bëjë me rrënjët e me natyrën e egzistencës humane; bën vaki që të jetë një instikt mbijetese, që na vjen prej kohëve, kur paraardhësit tanë banonin nëpër shpella. Por nga ana tjetër ne nuk duhet ta kemi të vështirë të pranojmë, që ky dyshim ndaj të ndryshmëve na ka bërë historikisht të djegim shtriga në turra drush, të internojmë amerikano-japonezë, të kthejmë mbrapsht refugjatë çifutë të ndjekur prej Holokaustit.

Ndoshta paralelja më e fortë e histerisë së sotme kundër islamit është frika e shekullit të XIX-të lidhur me “kërcënimin e katolikëve”, e përhapur nga lëvizja Know Nothing. Në një libër bëhej paralajmërimi, se katolicizmi ishte “burimi më i parë” i të gjitha fatkeqësive të Amerikës, e në të njëjtën kohë përhapeshin përshpërima e thashetheme, të cilat thoshin se deri edhe presidentët Martin Van Buren e William McKinley ishin duke bashkëpunuar në mënyrë të fshehtë me Papën e Romës. Nuk ju duken shumë familjare fabula të tilla?

Zëra të tjerë kritikë paralajmëronin, se Papa ishte në krye të një komploti për të rrëmbyer Luginën e Misisipit (Mississippi Valley), e për të përmbysur demokracinë amerikane. Një gazetar ato kohë u binte borive të alarmit, se “Roma e ka hedhur tanimë vështrimin e përmalluar këtej nga këto anë, ku pontiff-i sovran synon të ngrejë një mbretëri të vetën.”

Historia ka treguar, se dyshime imagjinare ngrihen shpesh mbi diferenca reale, gjenuine e domethënëse. Një numur i madh emigrantësh katolikë nuk ia thoshin shumë në punë të demokracisë. Mormonët praktikonin poligaminë. Sot disa myslimanë ekstremistë bëjnë plane për të rrëmbyer e shpërthyer avionë, ndërsa vetë Islami ka punë për të bërë derisa të zgjidhë problemet lidhur me të drejtat e grave. Demagogët kanë ditur gjithmonë se çfarë të bëjnë: marrin ndeshtrasha dramatike, i fryjnë ato, duke portretizuar, fjala vjen, krahun më të korruptuar të kishës katolike si krahun përfaqësues të të gjithë katolicizmit, ose wahabitët e sotëm fondamentalistë si përfaqësues të Islamit (më përfaqësues se sa myslimanët e shumtë të Indonezisë, të cilët s’e patën hiç për gjë të zgjidhnin një grua në krye të punëve të tyre, gjë që amerikanët s’e kanë bërë ende).

Në shekullin e XIX-të frikërat mbaheshin ndezur e ushqeheshin prej librave të shkruar nga njerëz, të cilët mëtonin “t’i kishin ikur thonjve” katolicizmit. Në këta libra rrëfeheshin në mënyrë ngjethëse e dridhmuese orgjira priftërinjsh e murgeshash; rrëfehej gjithashtu, se si rrëmbeheshin vajza e mbaheshin në qilarë të fshehtë, se si shtihej në punë për të përdhunuar murgeshat një rrjet tunelesh i ndonjë manastiri. Një grua, që ngrinte pretendimin se kish qënë një skllave seksi e një prifti, shkruajti një libër kujtimesh, në të cilin thosh se katolikët vrisnin djem të rinj, dhe mishin e tyre e grinin për ta bërë salsiçe për ta nxjerrë në shitje.

Këto lloj rrëfenjash shërbyen për të përndezur e trazuar keqas ndërgjegjet e ndoca patriotëve, të cilët më 1834, afër Bostonit, sulmuan manastirin e ursulinëve, dhe i vunë flakën atij. Dyshime kësodore kanë patur për tabelë qitjeje emigrantët e të gjitha stinëve e të gjitha llojeve. Gjatë Luftës së Parë Botërore u përhapën thashetheme, sipas të cilave gjermano-amerikanët po helmonin ushqimet, gjë që e bëri presidentin Theodore Roosevelt të lëshonte paralajmërimin, se “socialistët e gjermanizuar” ishin “më të këqinj se sa një murtajë”.

Retorika anti-Semite asnjëherë nuk ka reshtur së mbrojturi tezën, se çifutët komplotojnë kundër Shteteve të Bashkuara. Nga një anketim i vitit 1940 rezultoi, se 17 përqind e amerikanëve i konsideronin çifutët një “kërcënim për Amerikën”.

Kinezët këtejpari janë denoncuar, përndjekur, e linçuar; në vitin 1945, kreu i një komisioni qeveritar s’e pati për gjë të nxiste publikisht “shfarosjen e japonezëve me kuç e me maç”. Ndërsa ngjarja që na mbulon me turp është një tjetër: racizmi anti-aziatik na bëri që, gjatë Luftës së Dytë Botërore, të internojmë 110 000 japonezë.

Sa më sipër është trashëgimia jonë. Dhe më e bukura është që secili grup, me t’u pranuar pas mundimesh të mëdha si pjesë e kombit amerikan, është bërë pjesë e histerisë kundër grupit të sapombërritur (në vitin 1930, një radio e Atit Charles Coughlin nuk linte gjë pa thënë kundër çifutëve në emisionet e veta). E njëjta plagë ka zënë të malcohet për herë të n-të: nuk lihet gënjeshtër pa thënë lidhur me besimin fetar të Presidentit Barack Obama, ndërsa përpjekjet për ta shtënë ligsht në punë frikën prej qëndrës islamike të propozuar për t’u ngritur në Manhattan nuk kanë të reshtur.

Por ne kemi, gjithashtu, edhe një traditë tjerë të lavdishme, të mpleksur me trashëgiminë e mësipërme, në historinë amerikane. Është tradita e tolerancës, e dashurisë për tjetrin, dhe e lirisë së besimit fetar, e cila ka rezultuar në çdo kohë të jetë më e fortë se sa impulset e lëvizjes Know Nothing.

Ne u kemi bërë thirrje njerëzve të moderuar të vendeve myslimane që ta ngrejnë zërin kundër ekstremistëve të tyre, e të vihen në mbrojtje të vlerës së tolerancës, tek e cila ata thonë se besojnë. Ne amerikanët duhet të kemi guximin të bëjmë të njëjtën gjë këtu brenda.

Marrë nga gazeta New York Times, shtator 2010
Ne shqip marre nga Respublica.al

e premte, 10 shtator 2010

Fitneja e përvitshme e Hënës




Edhe këtë vit nuk kemi shpëtuar dot prej "fitnes” së përvitshme të hënës. Ndonëse këtë vit kjo ndarje e besimtareve ka qenë më e vogël, efekti ka qenë më i madh. Sic u raportua në disa media, Cërriku e ka shtyrë për të premten faljen e Bajramit duke u rebeluar ndaj konsensusit të të gjithë qyteteve të tjera, por edhe në lushnje, besimtarët e kanë falur të ndarë, ndërkohë që në Tiranë, shumë myslimanë e kane agjëruar ditën e Bajramit, ndërsa Bajramin e kanë falur një ditë më vonë, në një nga musalet periferike të kryeqytetit. Mediat raportuan gjithashtu edhe për përplasje publike në shtyp të Myftinisë së Elbasanit me rebelet Cërrikas, të cilët nuk pranojnë rrugët institucionale në të drejtën për përcaktimin e Bajramit. Kjo natyrisht që prish jo pak nga atmosfera festive dhe na bën të dukemi fare karagjozë në sytë e një publiku që pret prej nesh të dëshmojmë mirësitë e Zotit dhe jo gazepin e sherrnajave bajate të brendshme. Sigurisht që çdokush në raste të tilla do të habitej se si ka mundësi që këta nuk merren vesh as se kur është Bajrami.
Megjithë konsensusin e imamëve në kryeqytet, për ta festuar Bajramin të enjten, kjo gjë ka hasur në kontestime të shumta. Shumë njerëz, të mësuar me fetvatë e përhershme se Ramazani fillon vetëm kur të jetë parë hëna, tashmë ndjehen të turbulluar, por edhe të zhgënjyer nga imamët e tyre, të cilët deri më tani kanë krijuar në xhemat profilin e mbrojtësve të sunetit, në kushtet kur streha e institucionit tonë përfaqësues (KMSH-së), është kthyer në një këshill ndrikullash që as që e can kokën për punët e fesë. Kofuzioni bëhet i natyrshëm kur besimtarët shohin mungesë qëndrueshmërie në një problem të tillë: njëherë ecet me hënë, e një herë tjetër me bindje ndaj KMSH-së. E gjithë kjo është ca e komplikuar për logjikën e prerë dhe të drejtpërdrejtë me të cilën xhematet janë mësuar në përgjithësi të gjykojnë problemet e tyre.
Megjithatë, në thelb, edhe këtë vit kremtimi i Bajramit ka kaluar si cdo herë tjetër. Njerëzit kanë mbushur bulevardin Dëshmorët e Kombit si rrallë ndonjëherë, duke sfiduar kësaj rradhe mitingjet elektorale të opozitës. Numri i madh i besimtarëve në shesh, sjell vërtetë shpresë dhe entuziazëm për kedo, por nga ana tjetër, shtron edhe shqetësime të shumta në lidhje me faktin që përgjegjësia e drejtuesve të fesë bëhet edhe më e madhe. Rritja e numrit të besimtarëve dhe masivizimi i fesë vjen në një kohë kur aftësia e drejtuesve fetarë për t’iu përgjigjur këtij realiteti duket e pamjaftueshme. Shfaqjet të tilla me sheshe të mbushura plot, na vendosin përballë një vëmendje më të madhe publike që krijon pritshmëri më të madhe prej nesh. Ndërkohë, përfaqësimi ynë publik nuk duket në nivelet e kërkuara në krahasim me peshën e masave të përfaqësuara. Ajo cka po ndodh, madje edhe në vetë ditën e festës, me shfaqjet e problemeve që nuk kanë përse ti ofrohen publikut, e më tej edhe me nivelin e ligjërimit të ofruar gjatë kremtimeve të Bajramit apo edhe gjatë Ramazanit në disa prej televizioneve periferike të Kryeqytetit (pa llogaritur këtu kllounadën festive të organizimit të ceremonisë, me ilahi alla BBF), nuk të jep të njëjtën shkallë optimizmi sa shtimi i numrit të falësve të Bajramit në shesh.

Shënim redaksional