Tarik Ramadan, reformatori i Islamit bashkëkohor viziton Tiranën.

Besnik Sinani

Shpesh pyetet ku janë reformatorët e Islamit, shkruan studiuesi francez Olivier Roy në librin e tij Globalized Islam. Nuk është se nuk ka reformatorë të Islamit sot, përgjigjet Roy, duke përmendur intelektualë si Abdul Karim Sorush, Ibrahim Musa, apo Muhamed Arkun, por për idetë e tyre nuk ka treg. Përndryshe, Dr. Tarik Ramadan, i cili po viziton Tiranën ditën e mërkurë si pjesë e një turneu në vende të Ballkanit dhe i ftuar nga Shoqata Ardhmëria në Tiranë, është prej atyre zërave reformatorë të Islamit bashkëkohor, idetë e të cilit lexohen e pasohen nga mijëra muslimanë, vecanërisht në Perëndim.

Në vitin 2004, revista Time e shpalli një nga 100 personalitetet më me influencë në botë. Qysh nga refuzimi për të hyrë e dhënë mësim në një universitet në ShBA gjatë administratës së presidentit Bush, për shkak të kritikës ndaj politikës amerikane ndaj Palestinës, Tarik Ramadan ka qenë profesor i studimeve bashkohore të Islamit në Universitetin e Oxfordit. Me ardhjen e Obamës në Shtëpinë e Bardhë, Ramadan është ftuar në ShBA dhe ka këshilluar Departamentin e Shtetit, ndërkohë që shërben dhe si konsulent pranë Bashkimit Evropian për cështje të Islamit.

Tarik Ramadan u bë fillimisht i njohur në promovimin e një Islami evropian dhe një identiteti për muslimanët e Perëndimit që, teksa i qëndron besnik parimeve të fesë, zbraz ngarkesën kulturore nga vendet e origjinës së prindërve emigrantë. Ramadan sqaron se nuk bën thirrje për një reformë adaptuese por angazhuese ku Islami dhe fetë e tjera bëhen kontributorë në formësimin e një moderniteti ku vlerat e fesë balancojnë forcat e tregut dhe teknologjisë.

Thelbi i argumentit të tij në librin Radical Reform ka të bëjë me autoritetin fetar në Islam. Sfidat dhe pyetjet që ngre moderniteti, thotë Ramadan, kërkojnë një zhvendosje të gravitetit të autoritetit fetar nga të qendit ekskluzivisht në duar të klerikëve të fesë në të qenit produkt i një dialogu midis klerikëve me specialistë të fushave të ndryshme. Dilemat etike të inxhinierisë biomjekësore, kriza ambientaliste, marrëdhëniet ndërfetare, varfëria, drejtësia sociale apo ekonomia globale, kërkojnë që specialistë të dijeve fetare dhe specialistët e këtyre fushave të mblidhen për të prodhuar ide dhe qëndrime që reflektojnë konsideratat etike dhe morale fetare në sfidat bashkohore. Vetëm në këtë mënyrë, shkruan Ramadan, feja do të mund të vazhdojë të jetë relevante dhe të plotësojë rolin e vet në realitetet bashkohore.

Ramadan ka qenë shpesh objekt i kritikave si në qarqe perendimore ashtu nga qarqe më konservatore muslimane. Disa perendimorë e akuzojnë se është shpesh oportunist dhe muslimanë konservatorë e akuzojnë se qëndrimet e tij janë larg qëndrimeve korrekte të Islamit sic i kuptojnë ata. Por mes këtyre qëndrimeve, Ramadan është bërë ndoshta emri më i rëndësishem reformator në Islamin bashkëkohor.