Sënduku i vjetër i Nuri Beut.

Rrefenja Dervishësh.


Nuri Beu ishte një shqiptar i njohur për urtësi e tejet i nderuar e i respektuar, i cili qe martuar me nje grua goxha më të re se veten. Një mbrëmje, kur u kthye në shtëpi më herët se zakonisht, një nga yzmeqarët e tij besnikë erdhi dhe i tha:
“Gruaja jote e zonja jonë po sillet cuditshëm.”
“Ajo është në apartamentin e saj me një sunduk të madh, aq të madh sat ë nxërë një njeri brenda, e është sunduku që ka patur gjyshja jote.”
“S’duhet të ketë gjë tjetër vec qendisma të vjetra.”
“Mendoj se ka më shumë se qendisma në të.”
“Ajo nuk më lejoi as mua, yzmeqarin tënd më të vjetër që të shoh c’ka brenda.”

Nuri Beu shkoi tek dhoma e së shoqes dhe e gjeti të të mërzitur ulur pranë sundukut të drunjtë.
“Do me tregosh se c’ka në atë sunduk,” pyeti ai?
“Pse, për shkak të dyshimeve të një shërbëtori apo se ti nuk ke besim tek unë?”
“A s’do qe më e kollajtë ta hapje pa vrarë mendjen për arsyet,” pyeti Nuri Beu?
“Nuk mendoj se është ë mundur.”
“Është i kycur?”
“Po.”
“Ku është celësi?”
Ajo e ngriti lart. “Shporre yzmeqarin dhe une ta jap.”
Yzmeqari u dëbua. Gruaja dorëzoi celësin dhe u largua e pezmatuar.

Nuri Beu u mendua për një kohë të gjatë. Më pas thirri katër kopshtarë të vetët. Pa e hapur, e morën sundukun nëpër natë dhe e cuan në në një cep të largët ku e varrosën.
Kjo punë nuk u zu më kurrë në gojë.

Kjo rrëfenjë tronditëse, për të cilën shpesh ngulet këmbë se ka një kuptim të brendshëm përvec atij të dukshmit në kuptimin primar të gjuhës, është pjesë e repertorit të dervishëve bredharakë, ualiu (shenjtori) i të cilëve është Jusufi i Andaluzisë i shekullit të 13 të. Dikur këta dervishë kanë qenë të shumtë në Turqi. Kjo rrëfenjë gjeti rrugën për në gjuhën angleze në formë më të zgjeruar në “Netët e Stambollit” të H.G. Dwight, botuar në Amerikë më 1916 dhe 1922.

Shqipëroi Emin Baomeri.