Armir Taraj*
"Selam Alejqum he burra" - "We Alejqum Selam"
RIZA NELA - ky nuk eshte emri i nje patrioti mysliman shqiptar te harruar, por thjesht emri i gjyshit tim nga nena. Njeriu me frymezues per femijen qe isha une dikur, shembulli im i burrerise, nderit, tradites, e imanit.
I lindur ne vitin 1921 ne Selite te Malit, gati 2 ore prapa Dajtit, i zbritur ne Yzberish te Tiranes me 1957, ai ishte babai i 7 djemve e 2 vajzave, e gjyshi i shum niperve e mbesave, nga te cilet nipi i pare isha une.
Gjysh Zai tregonte shum histori te vjetra, te koheve te monarkise, te luftes e te komunizmit. Ai i shte nje tregimtar i vertete, mbartes i afte i atij zakoni te lashte malesor shqiptar, i "dhenies muhabet" miqve nepermjet tregimtarise se holle mjeshterore te ngjarjeve gjysem shekulli te vjetra. Kishte shume tregime te vjetra ne kujtesen e tij. Shume prej tyre, ato me terheqeset per mua, kishin te benin me hasmeri, me pusi, me pushke e fjale burrash. Isha gjithmone i magjepsur prej ketyre tregimeve, gjithmone kureshtar. Por ajo qe me kujtohet me fort eshte hyrja e disa prej ketyre tregimeve te cilat fillonin me nje rreth burrash malesore te mbledhur ne nje ode te madhe me mure te bardha e me pushke ne mur, qe kuvendonin duke thithur duhan e duke dredhur mustaqet. Nje apo disa malesore te porsaardhur hynin nderkohe ne dhome e pershendesnin te pranishmit me nje ze te forte e kumbues "Selam Alejqum he burra", dhe pergjigja e tyre ne nje ze ishte "Ve Alejqum Selam, bujrum e mirse keni ardh".
Nuk di pse por mbaj mend se qe i vogel ky shkembim pershendetjesh me bente shume pershtypje. Noshta ishte pesha e ketyre fjaleve te vjetra turke qe tingellonin kaq serioze e burrerore, apo ndoshta ishte thejsht "e huaja" tek keto fjale qe nuk i degjoja vec se ne tregimet e gjyshit dhe qe po ti perseritja me shoket e mi kur i takoja, do me dukej vetja qesharak.
Kane kaluar shume kohe qe nga ato dite dhe tashme fjalet "Eselamu alejkum" kane shume me teper kuptim per mua. Jane fjale paqjeje dhe urim paqjeje. Jane fjale identifikimi me besimin tim Islam, fjale te shenjta, profetike. Edhe pse jane pjese e fjalorit tim te perditshem, ato perseri mbeten te dyzuara mes antikitetit dhe te tashmes. Ne takime me vellezer e motra myslimane, jane fjale vellazerore qe dhurojne shume buzeqeshje te sinqerta, por ne takime me pjesen tjeter te shoqerise shqiptare jane fjale te lashta, te harruara, e perseri mbeten..."qesharake".
Njehere, ne nje kafe te Nju Jorkut, teksa po bisedoja me nje studente shqiptare katolike, me bie zilja e celularit dhe bej nje bisede te shkurter me nje shokun tim mysliman shkodran. Ne mbarim te bisedes, shoku im me pershendet me "Selamu Alejkum" dhe une, me nje fare hezitimi te pavetedijshem, ja kthej "Alejkum Selam" dhe mbyll telefonin. Menjehere shoqja ime katolike buzeqesh haptazi e me nje shikim si te cuditur e dyshues me pyet "Cfare ishte ajo shprehje arabe qe perdore?" I shpjegoj se eshte pershendetja Islame ne gjuhen arabe qe do te thote "Paqja Qofte mbi Ty". Ajo perseri me pyet "Po pse e ben tenden kete shprehje te huaj?" Atehere, si i zene ne faj dhe i prekur ne ndjenjen time te shqiptarizmit, i shpjegoj se kjo eshte nje pershendetje universale e perdorur nga myslimane te cdo rrace e ne cdo gjuhe, e si e tille na perket edhe ne myslimaneve shqiptare.
Fakti qe me bezdisi me teper nga ky incident, nuk ishte injoranca e nje shqiptareje katolike (apo e cfaredo feje qofte) ndaj Islamit, sepse kjo injorance eshte boll e njohur per te gjithe myslimanet shqiptare, por fakti se kjo studente kishte vite qe studjonte ne NYC dhe jam me se i sigurt qe ne klasat e saj ka pasur te beje me studente myslimane te rracave te ndryshme qe e pershendesin njeri-tjetrin me "Selamu Alejkum". E megjithate. prania e ketij pluralizmi fetar e shprehimor ne kontekstin shqiptar asaj ju duk i "cuditshem"...
*Armir Taraj punon si inxhinjer civil ne qytetin e New Yorkut dhe korrespondent examiner.com
Nuk ka komente:
Posto një koment